Technologie asystujące
Osoby z niepełnosprawnościami korzystają z szeregu rozwiązań wspomagających ich pracę na komputerze w tym korzystanie z internetu. Są to:
- Czytniki ekranu
- Oprogramowanie do powiększania ekranu
- Klawiatury brajlowskie
- Alternatywne urządzenia wejściowe
- Syntezatory mowy
- Oprogramowanie do rozpoznawania mowy
- Napisy i audiodeskrypcja
- Systemy wsparcia mobilności
Czym są te technologie?
Mówiący czytnik ekranu
to program, który za pomocą mowy syntetycznej odczytuje zawartość ekranu komputera. Dzięki niemu osoba z niepełnosprawnością wzrokową może odczytać całą zawartość strony internetowej – nie tylko tekst ale również inne elementy, takie jak: grafiki, tabele, formularze, itd. Jednak skuteczność pracy czytnika w dużej mierze zależy od jakości kodu HTML i znajomości zasad budowania dostępnych stron przez jej twórców, administratorów i redaktorów. To ile osoba niewidoma dowie się z danej strony zależy nie od autora programu, ale od osób odpowiedzialnych za stworzenie i administrowanie witryną. Prawidłowo zbudowana strona, zgodna z zasadami dostępności pozwala na swobodną nawigację i dotarcie do wszystkich informacji.
Programy powiększające
powiększają obraz wyświetlany na ekranie komputera. Umożliwiają duże powiększenie dzięki czemu nawet osoba ze szczątkowym widzeniem jest w stanie obsługiwać komputer. Programy te pozwalają na dowolne dostosowanie wyglądu systemu operacyjnego do potrzeb użytkownika. Jednak w przypadku nieprawidłowo zbudowanej strony internetowej nawet najbardziej zaawansowany technicznie program powiększający będzie miał dla osoby słabowidzącej niewielką wartość. Istotną rolę odgrywa tu właściwie dobrana paleta kolorów, kontrast tekstu do tła, wielkość i kolor czcionki, możliwość powiększenia czcionki czy wygląd elementów graficznych, zdjęć i filmów wideo. Dla osoby widzącej takie detale nie mają większego znaczenia a dla osoby niedowidzącej są kluczowe i od nich zależy, czy taka osoba odnajdzie się na stronie czy nie.
Programy ubrajlawiające
zamieniają zawartość ekranu komputera na punktowe pismo w alfabecie Braille'a. Osoba niewidoma odczytuje informacje na monitorze brajlowskim wyposażonym w pola składające się z wypukłych punktów, które tworzą litery, cyfry i inne znaki. Poprawność działania programu jest warunkowana jakością kodu HTML na stronie internetowej oraz znajomością zasad dostępności przez jej twórców. Prawidłowo zbudowana i dostępna witryna sprawi, że program będzie działał prawidłowo i osoba niewidoma otrzyma na monitorze brajlowskim prawidłowo przetworzoną treść.
Alternatywne urządzenia wejściowe
są to specjalistyczne klawiatury, myszy, joysticki czy przełączniki, które ułatwiają korzystanie z komputera osobom z ograniczoną mobilnością.
Syntezatory mowy
inaczej nazywane programami lub urządzeniami przekształcającymi tekst na mowę, wspierające osoby, które mają trudności z mówieniem lub pisaniem. Umożliwiają one tym samym osobom z różnymi rodzajami niepełnosprawności odbieranie informacji dźwiękowych zamiast wizualnych. Ich rozwój i zastosowanie odgrywają kluczową rolę w ułatwianiu dostępu do informacji oraz komunikacji, szczególnie dla osób niewidomych, słabowidzących, a także osób z trudnościami w mówieniu lub pisaniu.
Systemy wsparcia mobilności
to zaawansowane technologie umożliwiające sterowanie komputerem za pomocą ruchu oczu, głowy lub innych części ciała, stosowane przez osoby z poważnymi niepełnosprawnościami ruchowymi.